Với tinh thần nhân văn sâu sắc, quyết không quay lưng với những người lầm lỡ, Lực lượng Công an thị xã Buôn Hồ đã tích cực tham mưu chính quyền địa phương triển khai nhiều mô hình hỗ trỡ cho người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương, góp phần để người có quá khứ lầm lỡ bớt đi mặc cảm, có nhiều cơ hội tiếp cận các nguồn vốn để làm lại cuộc đời.

Ngày 17/4/2020, Chính phủ ban hành Nghị định số 49/2020/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật Thi hành án hình sự về tái hòa nhập cộng đồng. Nghị định này áp dụng đối với phạm nhân trước khi chấp hành xong án phạt tù, được đặc xá, tha tù trước thời hạn có điều kiện tại các cơ sở giam giữ phạm nhân (gọi chung là phạm nhân); người được đặc xá, người được tha tù trước thời hạn có điều kiện, người chấp hành xong án phạt tù đã trở về cộng đồng (gọi chung là người chấp hành xong hình phạt tù) là người Việt Nam, người nước ngoài và người không có quốc tịch thường trú tại Việt Nam; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến thực hiện các biện pháp bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng.

Thực hiện Nghị định số 49/2020/NĐ-CP ngày 17/4/2020 của Chính phủ, thời gian qua, Công an thị xã Buôn Hồ đã luôn quan tâm, chú trọng đến công tác thi hành án hình sự và tái hòa nhập cộng đồng, đặc biệt là công tác xây dựng, nhân rộng các mô hình tái hòa nhập cộng đồng có ý nghĩa rất quan trọng, mang tính xã hội và nhân văn cao, giúp người từng lầm lỡ an tâm ổn định cuộc sống, hạn chế tái phạm tội. Thông qua đó đã tập trung vào các biện pháp gồm: Thông tin, truyền thông, giáo dục về tái hòa nhập cộng đồng nhằm định hướng, khuyến khích cộng đồng xã hội tham gia giáo dục, giúp đỡ, xóa bỏ định kiến, kỳ thị, phân biệt đối xử đối với người chấp hành xong hình phạt tù; nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật, phòng ngừa việc tái phạm tội, vi phạm pháp luật của người chấp hành xong hình phạt tù; Trợ giúp về tâm lý nhằm hỗ trợ, giúp đỡ người chấp hành xong hình phạt tù xây dựng niềm tin, nghị lực, ý chí phấn đấu tái hòa nhập cộng đồng và phòng tránh các hành vi tiêu cực, vi phạm pháp luật. Nội dung trợ giúp về tâm lý gồm: tư vấn xóa bỏ mặc cảm tự ti; rèn luyện kỹ năng sống, kỹ năng hòa nhập cộng đồng; nâng cao khả năng tự giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong các quan hệ xã hội. Đồng thời hỗ trợ vốn tạo việc làm cho người chấp hành xong hình phạt tù...

Trong khoảng thời gian từ năm 2018 đến năm 2023, thị xã Buôn Hồ đã tiếp nhận, lập hồ sơ cá nhân đối với 222 người chấp hành xong án phạt tù về cư trú trên địa bàn để quản lý, giáo dục, giúp đỡ. Công an các xã, phường đã tham mưu Chủ tịch UBND xã, phường phân công các ngành, đoàn thể gặp gỡ người chấp hành xong án phạt tù, nắm bắt về hoàn cảnh gia đình, mối quan hệ xã hội, tâm tư, nguyện vọng của họ để có biện pháp quản lý, giáo dục, giúp đỡ kịp thời. Kết quả, đến nay, số đối tượng chấp hành xong án phạt tù về địa phương cư trú, tái hòa nhập cộng đồng đều chấp hành tốt, chỉ có 03 trường hợp tái phạm

Công tác điều tra, khảo sát và quản lý người chấp hành xong án phạt tù về cư trú tại địa phương đã giúp UBND thị xã đánh giá thực trạng kết quả công tác quản lý, giúp đỡ, giáo dục người chấp hành xong án phạt tù trên địa bàn thị xã cũng như điều kiện, khả năng tìm kiếm việc làm, ổn định cuộc sống, làm giảm tỷ lệ tái phạm tội, đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tái hòa nhập cộng đồng cho người chấp hành xong án phạt tù. Đồng thời, nghiên cứu, xây dựng và ra mắt các mô hình giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù có hiệu quả để nhân rộng.

Đến nay, trên địa bàn thị xã đã ra mắt 04 mô hình tái hòa nhập cộng đồng tại xã Ea Siên, xã Ea Blang, phường Thống Nhất và phường Đoàn Kết. Các mô hình hoạt động với mục đích đảm bảo công tác quản lý, giáo dục và hỗ trợ giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù ổn định cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng, huy động sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội cho công tác tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương học nghề, tìm kiếm việc làm, từng bước ổn định cuộc sống. Từ đó, phòng ngừa, hạn chế tình trạng phạm tội, vi phạm pháp luật, bảo đảm an ninh trật tự trong tình hình mới. Vận động các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hỗ trợ vay vốn, giới thiệu việc làm cho người chấp hành xong án phạt tù trên địa bàn thị xã, phấn đấu 100% người chấp hành án phạt tù về địa phương tái hòa nhập cộng đồng được thụ hưởng các nội dung, chương trình của mô hình.

Tại xã Ea Siên, Ban Chỉ đạo mô hình đã kêu gọi vận động đại lý Nông Pòng tham gia hỗ trợ vay vốn cho 01 công dân hoàn lương là anh Hứa Văn Thiện, trú tại thôn 6, xã Ea Siên với tổng số vốn là 200.000.000đ (Hai trăm triệu đồng). Được biết, số vốn trên được công dân hoàn lương sử dụng để xây dựng và đưa vào hoạt động trang trại nuôi vịt khép kín, với sự tư vấn kỹ thuật chăn nuôi của Đại lý thức ăn súc Nông Pòng. Đồng thời Đại lý cũng đảm bảo giúp đỡ trang trại cung ứng đầu vào lẫn phân phối đầu ra sản phẩm của trang trại. Mô hình đã giúp anh Hứa Văn Thiện vượt qua tự ti, mặc cảm của bản thân, được các doanh nghiệp, quần chúng nhân dân trên địa bàn quan tâm, giúp đỡ, động viên và nhanh chóng tái hòa nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống, vươn lên phát triển kinh tế từ mô hình nuôi vịt khép kín. Sau hơn 01 năm hoạt động, mô hình đã giúp gia đình ông Thiện nuôi được 06 lứa vịt, với tổng 11000 con vịt được xuất bán thành công cho thương lái đến thu mua tận nơi. Sau khi trừ các chi phí, tổng số tiền ông Thiện đã có lợi nhuận là 150.000.000đ (Một trăm năm mươi triệu đồng), đến tháng 12/2023, ông Thiện đã trả hết được số vốn 200.000.000đ đ cho vay hỗ trợ từ mô hình;

Hình 1 - Anh Hứa Văn Thiện và trang trại chăn nuôi vịt khép kín

Hình 2 - Hội nghị ra mắt mô hình "Phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, vận động các tầng lớp nhân dân, tổ chức, doanh nghiệp tham gia quản lý, giáo dục, giúp đỡ người tái hòa nhập cộng đồng trên địa bàn phường Thống Nhất, thị xã Buôn Hồ”

Tương tự là trường hợp của anh Nguyễn Túy Tường Vy tại phường Thống Nhất cũng được mô hình quan tâm giúp đỡ cho vay vốn 20 triệu đồng để nuôi gà thịt và đẻ trứng, hiện nay đàn gà của anh đã nhân rộng lên được 1000 con góp phần ổn định cuộc sống; trường hợp của anh Đậu Hồng Ân, ở Tổ dân phố Hợp Thành 3, phường Thống Nhất, sau khi chấp hành xong hình phạt tù, anh Ân trở về địa phương và gặp phải rất nhiều khó khăn trong cuộc sống. Tuy nhiên, với sự giúp đỡ tận tình của các thành viên mô hình, đến nay đời sống kinh tế của anh đã dần ổn định. Bên cạnh việc cử người thường xuyên lui tới thăm hỏi, động viên, Ban chỉ đạo mô hình còn tạo điều kiện giới thiệu việc làm cho anh Ân tại Cơ sở cho thuê rạp đám cưới Bảo Hân tại phường Thống Nhất mới mức thu nhập hơn 7.500.000đ/tháng góp phần ổn định kinh tế gia đình”. Tại xã Ea Blang, Ban chỉ đạo mô hình cũng đã hỗ trợ cho 02 trường hợp (mỗi trường hợp 10.000.000đ) để đầu tư chăn nuôi gà, lợn. đến nay, cũng đã xuất chuồng được lứa đầu tiên,…

Hình 3, 4 - Đại diện Công an thị xã, Hội LHPN thị xã, chính quyền địa phương, Công an xã trao vốn cho người khó khăn khi tái hòa nhập cộng đồng tại xã Ea Blang

Để đạt được những hiệu quả như trên, Công an thị xã đã tập trung chỉ đạo Công an các xã, phường phối hợp với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể địa phương triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các biện pháp tái hòa nhập cộng đồng được người dân đồng tình, ủng hộ. Nhờ thực hiện tốt các chính sách, công tác tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù từng bước đi vào nền nếp, đạt yêu cầu kế hoạch đề ra, có tác động tích cực đến tình hình an ninh trật tự ở địa phương, tỷ lệ tái phạm tội và vi phạm pháp luật của người chấp hành xong án phạt tù giảm.

Hình 5 - Lãnh đạo Công an thị xã và các Ban, ngành, đoàn thể thị xã đến thăm hỏi, động viên một thành viên trong gia đình đã chấp hành xong án tù tái hòa nhập cộng đồng

Ngoài ra, các ngành, đoàn thể còn làm tốt vai trò, trách nhiệm thường xuyên gặp gỡ để nắm bắt hoàn cảnh gia đình, tâm tư, nguyện vọng và ý thức chấp hành pháp luật của từng đối tượng, để kịp thời có biện pháp quản lý, động viên, giới thiệu, giúp đỡ việc làm cho 20 người ổn định cuộc sống. Qua đó, giúp người chấp hành xong án phạt tù về nơi cư trú thấy được sự quan tâm của chính quyền, đoàn thể, từ đó an tâm ổn định cuộc sống, hạn chế tái phạm tội.

Bước đầu, ghi nhận những biến chuyển tích cực từ việc xây dựng mô hình khi tỉ lệ người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương gần như không tái phạm, nhiều trường hợp được đào tạo nghề, giới thiệu việc làm ổn định, có thu nhập. Các đơn vị từ phường, xã đến thị xã đã chủ động thực hiện công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật về thi hành án hình sự và tái hòa nhập cộng đồng cho cán bộ và nhân dân trên địa bàn.

Đồng chí Thượng tá Từ Hữu Lộc, Phó Trưởng Công an thị xã cho biết: Đối với người chấp hành xong án phạt tù về địa phương, Công an thị xã trực tiếp phối hợp với chính quyền, các tổ chức đoàn thể kịp thời động viên, giúp đỡ để tái hòa nhập cộng đồng, đồng thời chỉ đạo lực lượng Công an xã, phường thường xuyên gặp gỡ, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, hoàn cảnh của từng trường hợp để tham mưu chính quyền địa phương có biện pháp quản lý, giáo dục, giúp đỡ, động viên, tạo điều kiện thuận lợi để họ ổn định cuộc sống. Hàng tháng, tổ chức phân loại, đánh giá mức độ tiến bộ của từng trường hợp; định kỳ 3 tháng, 6 tháng tổ chức tổng rà soát, bổ sung danh sách, hồ sơ theo dõi, quản lý theo quy định; kịp thời làm thủ tục xóa án tích cho các trường hợp người chấp hành xong án phạt tù có đủ điều kiện.

Mô hình “Vận động doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân chung tay quản lý, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương tái hòa nhập cộng đồng” được Đảng ủy, UBND các cấp và quần chúng nhân dân trên địa bàn thị xã đánh giá cao, là mô hình thiết thực, hiệu quả, góp phần hạn chế tình trạng tái phạm tội và vi phạm pháp luật, là mô hình mang bản chất nhân văn sâu sắc, tốt đẹp trong truyền thống của Đảng, Nhà nước và Chính phủ ta. Dự kiến trong thời gian tới, mô hình “Vận động doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân chung tay quản lý, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương tái hòa nhập cộng đồng” sẽ được nhân rộng trên toàn địa bàn thị xã./.