Trong thời gian qua, trước tình hình thế giới, khu vực diễn biến phức tạp, các đối tượng chống đối Đảng và Nhà nước ta đang tăng cường lợi dụng các vấn đề về nhân quyền và tôn giáo, để kích động chống phá đã tác động ảnh hưởng đến tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Nhất là, trong năm 2023, trại tạm giam Công an tỉnh tiếp nhận, quản lý giam giữ 94 đối tượng trong vụ khủng bố xảy ra ngày 11/6/2023 tại huyện Cư Kuin các đối tượng này, lúc mới bị bắt tư tưởng không ổn định, một số đối tượng còn có tư tưởng chống đối, không chịu khai báo, trong khi đó đơn vị còn giam giữ một số đối tượng nhiễm HIV/AIDS, có thời điểm còn giam giữ một số đối tượng có biểu hiện thần kinh không bình thường…đã gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý, giam giữ; đặc biệt là số có tiền án, tái phạm, bản chất lưu manh, chuyên nghiệp, có tư tưởng chống đối, không thành khẩn khai báo…

Xuất phát từ yêu cầu về công tác quản lý giam giữ can phạm nhân có liên quan và ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình điều tra, truy tố và xét xử người có hành vi phạm tội. Thời gian qua, Lãnh đạo đơn vị đã chỉ đạo triển khai áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ quản lý chặt chẽ can phạm nhân, bảo vệ an toàn trại. Biện pháp giáo dục, cảm hóa can phạm nhân được đơn vị luôn chú trọng và có tác dụng rất lớn đối với công tác quản lý, giam giữ. Qua việc giáo dục thuyết phục, cảm hóa đã làm cho can phạm nhân có chuyển biến về tư tưởng, nhận thức được lỗi lầm do mình gây ra, từ đó thành khẩn khai báo về hành vi phạm tội của bản thân và đồng phạm, chấp hành tốt nội quy trại tạm giam, nhất là 94 đối tượng trong vụ khủng bố đã nhận rõ lỗi lầm, trước phiên tòa xét xử đã nhận tội, xin lỗi các bị hại, chấp nhận phán quyết của Tòa án nhân dân tỉnh tuyên án là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật do đó không có đối tượng nào kháng cáo.

Để thực hiện có hiệu quả biện pháp giáo dục, cảm hóa can phạm nhân, đơn vị đã chỉ đạo Đội quản giáo can phạm họp đội, triển khai đến CBCS làm tốt một số mặt như: Cán bộ quản giáo phải nắm vững đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các quy định về công tác giam giữ; đồng thời phải nắm rõ lịch sử bản thân của can phạm nhân cũng như hành vi phạm tội, tâm lý, tính cách, hoàn cảnh gia đình, các mối quan hệ của can phạm nhân trước khi bị bắt…từ đó sử dụng biện pháp giáo dục thuyết phục phù hợp đối với từng người; thông qua công tác giáo dục, cảm hóa giúp cho can phạm nhận thấy được chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước đối với người phạm tội và nắm được nội quy trại tạm giam, quyền và nghĩa vụ để họ biết chấp hành; thường xuyên nâng cao hiệu quả công tác giáo dục, cảm hóa can phạm nhân góp phần quan trọng trong công tác bảo vệ an toàn trại tạm giam và công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Cán bộ Đội Quản giáo can phạm tiến hành tuyên truyền, niêm yết thông tin về trợ giúp pháp lý

Nắm chắc được đặc điểm, tính chất của người phạm tội, nên việc áp dụng biện pháp giáo dục, thuyết phục, cảm hóa can phạm nhân được cán bộ quản giáo kết hợp với các biện pháp nghiệp vụ khác để quản lý an toàn các đối tượng giam giữ. Cán bộ, chiến sỹ làm công tác quản giáo luôn lấy phương pháp “Cảm hoá” giáo dục là chính, lấy đạo đức, nhân văn để giáo dục, thuyết phục can phạm nhân, để làm được điều này đòi hỏi mỗi cán bộ chiến sỹ phải thường xuyên rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức, học tập nâng cao trình độ nghiệp vụ, đặt lợi ích tập thể trên lợi ích cá nhân, rộng lượng, phát huy tốt tinh thần trách nhiệm, trong công việc, cán bộ quản giáo phải luôn công bằng, dân chủ, quan tâm đến tư tưởng, hoàn cảnh gia đình của từng can phạm nhân, từ đó giữ đúng tư thế, lễ tiết, tác phong, có thái độ ứng xử đúng mực, nghiêm túc, kiên quyết trong khi thi hành nhiệm vụ.

Từ năm 2023 đến nay, cán bộ quản giáo đã tổ chức trên 300 lượt giáo dục chung và trên 1.200 lượt giáo dục riêng đối với can phạm nhân. Kết quả thông qua biện pháp giáo dục thuyết phục đối với người phạm tội đã tác động đến tâm lý, tình cảm, động viên họ thành khẩn khai báo hành vi phạm tội của bản thân và của đồng bọn, làm cho can phạm nhân nhận thức và chấp hành tốt nội quy, quy chế nhằm hạn chế các vi phạm nội quy, chống phá, trốn, tự sát hoặc các tiêu cực khác góp phần bảo vệ tuyệt đối an toàn trại. Đặc biệt thông qua công tác giáo dục, cảm hóa đã giúp can phạm nhân từ bỏ ý định tự sát, bỏ trốn khỏi nơi giam giữ. Mặt khác, qua công tác giáo dục, cảm hóa can phạm nhân đã tố giác những hành vi phạm tội của đồng phạm nhằm giúp Cơ quan điều tra khai thác, mở rộng nhiều vụ án.

Cán bộ Đội quản giáo can phạm tiến hành giáo dục chung, giáo dục riêng người bị tạm giam

Cùng với việc tăng cường các biện pháp giáo dục, cảm hóa can phạm nhân, đơn vị đã thực hiện đầy đủ các chế độ, chính sách, quyền, nghĩa vụ đối với can phạm nhân, không để xảy ra trường hợp xâm phạm đến tính mạng, nhân phẩm, sức khoẻ, không để can phạm nhân ốm đau, suy kiệt ở trong trại. Thực hiện tốt công tác khám, chữa bệnh, theo dõi sức khỏe đối với can phạm nhân; những can phạm nhân bị bệnh, nhiễm HIV/AIDS, bị thương tích được cán bộ y tế của đơn vị khám, điều trị hoặc chuyển viện tuyến trên kịp thời khi vượt quá khả năng. Cán bộ, chiến sỹ không phân biệt đối xử khi can phạm nhân ốm đau, bị bệnh lây nhiễm… nhờ đó đã có tác dụng giúp can phạm nhân an tâm tư tưởng, chấp hành tốt nội quy giam giữ và yên tâm lao động, cải tạo, từ đó hiệu quả công tác giáo dục, cảm hóa ngày càng được nâng lên. Ngoài ra, đơn vị đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị nghiệp vụ, nhất là Cơ quan điều tra trong việc trao đổi thông tin, tâm lý, diễn biến tư tưởng của can phạm nhân cũng được trại tạm giam đặc biệt chú trọng trong công tác quản lý, giáo dục cảm hóa can phạm nhân, góp phần quan trọng bảo vệ an toàn trại và nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm./.