Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giám định tư pháp số 14/2020/QH14 được Quốc hội thông qua ngày 10 tháng 6 năm 2020 đã đáp ứng yêu cầu thực tiễn và xu thế phát triển, hội nhập với khu vực và thế giới trong tiến trình cải cách pháp luật, cải cách tư pháp, tôn trọng quyền con người, quyền công dân. Dưới đây là nội dung một số điểm mới của Luật:

- Luật sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 2 (Giải thích từ ngữ): Phạm vi giám định tư pháp đã được sửa đổi theo hướng mở rộng đến cả giám định được trưng cầu thực hiện ngay từ giai đoạn khởi tố, thay vì từ giai đoạn điều tra vụ án hình sự như quy định hiện hành tại Luật Giám định tư pháp năm 2012.

- Sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 8 (Hồ sơ đề nghị bổ nhiệm giám định viên tư pháp): “Trường hợp người được đề nghị bổ nhiệm giám định viên tư pháp đang là công chức, viên chức, sĩ quan quân đội, sĩ quan công an nhân dân, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng thì không cần Phiếu lý lịch tư pháp”  đã khắc phục tình trạng bất cập về thủ tục hành chính trong quá trình làm hồ sơ bổ nhiệm giám định viên tư pháp.

- Luật đã bổ sung quy định về cấp, thu hồi thẻ khi bổ nhiệm, miễn nhiệm theo hướng dẫn của Bộ trưởng Bộ Tư pháp về mẫu thẻ, trình tự, thủ tục cụ thể: Khoản 4 Điều 9 (Thẩm quyền, trình tự, thủ tục bổ nhiệm giám định viên tư pháp và cấp thẻ giám định viên tư pháp) góp phần bảo đảm điều kiện thuận lợi cho giám định viên trong quá trình hoạt động giám định.

- Luật đã bổ sung thêm tổ chức giám định công lập trong lĩnh vực kỹ thuật hình sự: Phòng Giám định kỹ thuật hình sự thuộc Viện kiểm sát nhân dân tối cao góp phần bảo đảm đáp ứng kịp thời yêu cầu giám định về âm thanh, hình ảnh từ các dữ liệu điện tử được thu thập ngày càng tăng trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử các vụ án.

Một số hình ảnh minh họa

- Để nâng cao hơn nữa trách nhiệm của người trưng cầu giám định tư pháp trong việc trưng cầu giám định và bảo đảm các điều kiện cần thiết cho việc thực hiện giám định của tổ chức, cá nhân được trưng cầu, thực hiện giám định, Luật đã bổ sung, sửa đổi khoản 2 Điều 21 (Quyền và nghĩa vụ của người trưng cầu giám định tư pháp) như: xác định rõ nội dung, lĩnh vực hoặc chuyên ngành cần giám định trong vụ án, vụ việc đang giải quyết; cung cấp kịp thời, đầy đủ và chịu trách nhiệm trước pháp luật về thông tin, tài liệu, mẫu vật có liên quan đến đối tượng, nội dung cần giám định theo yêu cầu của cá nhân, tổ chức thực hiện giám định tư pháp; thực hiện hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền áp dụng các biện pháp theo quy định của pháp luật để bảo vệ người giám định hoặc người thân thích của người giám định tư pháp bị đe doạ do việc thực hiện giám định tham gia vụ án, vụ việc với tư cách là người giám định tư pháp.

- Luật mới bổ sung điểm d, đ và e vào sau điểm c khoản 1 Điều 23 (Quyền, nghĩa vụ của người giám định tư pháp khi thực hiện giám định tư pháp) một số quyền và nghĩa vụ của người giám định, trong đó có quyền đề nghị người trưng cầu giám định hoặc cơ quan có thẩm quyền thực hiện biện pháp bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản của bản thân hoặc người thân thích của họ và quyền được bố trí vị trí phù hợp khi tham gia tố tụng tại phiên toà.

- Luật sửa đổi, bổ sung Điều 32 (Kết luận giám định tư pháp) theo hướng kết luận giám định phải rõ ràng, cụ thể về nội dung chuyên môn của đối tượng cần giám định theo trưng cầu,  yêu cầu giám định tư pháp; bỏ quy định về chứng thực chữ ký của người giám định theo quy định của pháp luật về chứng thực khi trưng cầu, yêu cầu giám định đích danh cá nhân người giám định.

- Luật bổ sung quy định về thời hạn giám định: là 03 tháng, trường hợp có tính chất phức tạp hoặc khối lượng công việc lớn thì thời hạn giám định tối đa là 04 tháng trường hợp phải gia hạn thì không quá một phần hai thời hạn giám định tối đa đối với loại việc đó. Đồng thời, Luật giao trách nhiệm cho các bộ, cơ quan ngang bộ quản lý chuyên môn về lĩnh vực giám định tư pháp quy định thời hạn giám định với từng loại việc cụ thể cho phù hợp với tính chất đặc thù và yêu cầu thực tiễn đã khắc phục tình trạng kéo dài thời hạn trong hoạt động giám định của một số vụ án, nhất là án tham nhũng, kinh tế, ảnh hưởng tới tiến độ xét xử của các vụ án.

Luật này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2021./.