Hiện nay bạo lực học đường đang có xu hướng gia tăng với con số đáng báo động, đây không chỉ là nỗi lo của gia đình, nhà trường mà là của toàn xã hội; bởi bạo lực học đường mang lại nhiều hệ lụy, di chứng không nhỏ, ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý, sức khỏe, tính mạng và cả tương lai của thế hệ trẻ hiện nay. Điều đáng báo động là sau mỗi dịp nghỉ hè bước vào năm học mới, số vụ bạo lực học đường lại có chiều hướng gia tăng với nhiều nguyên nhân, nhưng chủ yếu vẫn là do tiếp xúc với thông tin, trò chơi không có chọn lọc trên nền tảng Internet, mạng xã hội thể hiện dưới nhiều hình thức như: hình ảnh bạo lực, video và trò chơi bạo lực, các xu hướng mạng lệch lạc.

Hình ảnh và những câu chuyện bạo lực học đường không còn hiếm hoi, chỉ cần gõ tìm cụm từ “bạo lực học đường” trên Google, ta sẽ thấy đến gần 27 triệu kết quả liên quan chỉ trong 0,3 giây. Theo số liệu Bộ Giáo dục và Đào tạo, mỗi năm trên cả nước xảy ra gần 1.600 vụ học sinh đánh nhau (tương đương trung bình 05 vụ/ngày) - tức cứ khoảng trên 5.200 học sinh thì có một vụ bạo lực xảy ra, và cứ hơn 11.000 học sinh thì có một em bị buộc thôi học vì đánh nhau. Những con số này như hồi chuông báo động cho thấy bạo lực học đường đã trở thành một vấn nạn để lại nhiều hệ lụy cho bản thân các em, gia đình và xã hội.

Đối với địa bàn tỉnh Đắk Lắk thời gian qua nổi lên một số vụ việc điển hình như: Ngày 10/3/2025, tại trường trung học phổ thông Huỳnh Thúc Kháng, thị xã Buôn Hồ(cũ), tỉnh Đắk Lắk, nữ sinh tên P.H.Y.N lớp 10 do mâu thuẫn đã đánh bạn rồi dùng chích điện hù dọa sau đó quay clip đưa lên mạng; lý do đánh bạn là N nghi ngờ L viết bài nói xấu về mình lên mạng xã hội với chế độ ẩn danh. Tiếp đó ngày 7/4/2025, một nữ sinh trường Trung học phổ thông Nguyễn Công Trứ, tỉnh Đắk Lắk đang ngồi trên xe đạp điện khu vực ngoài trường học thì bị một bạn nữ xông vào lôi khỏi xe đạp, thân hình nhỏ bé cầu xin tha thứ nhưng nhóm bạn vẫn ra đòn đánh hội đồng. Sự việc có sự chứng kiến của nhiều học sinh nhưng những học sinh này không những không can ngăn mà còn quay clip, reo hò, cổ vũ.

Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thực trạng bạo lực học đường thường là do: Môi trường gia đình thiếu vững chắc, học sinh có hành vi bạo lực xuất phát từ các gia đình có hoàn cảnh đặc biệt như cha mẹ ly hôn, bạo lực gia đình hoặc thiếu sự quan tâm chăm sóc. Việc giáo dục đạo đức và kỹ năng sống còn hạn chế, khi xảy ra vụ việc, giáo viên và nhà trường quản lý còn lúng túng, thiếu kỹ năng xử lý. Ảnh hưởng tiêu cực của công nghệ và mạng xã hội nơi tràn ngập những video, game bạo lực, hành động hạ nhục học sinh… không chỉ lan tỏa thói hung hãn mà còn tạo hiệu ứng đám đông cổ vũ. Các trò chơi điện tử bạo lực cũng vô tình “đầu độc” tâm lý trẻ em. Ngoài ra, việc quản lý nội dung xấu trên mạng xã hội còn lỏng lẻo, các video gây kích động chưa được ngăn chặn kịp thời. Những yếu tố trên kết hợp với sự tò mò, bắt chước của tuổi mới lớn khiến nguy cơ bạo lực gia tăng. Áp lực tâm lý, thiếu kỹ năng tự bảo vệ, học sinh đang ở độ tuổi chuyển tiếp nên còn non nớt về mặt nhận thức và cảm xúc. Áp lực học tập cao, căng thẳng thi cử, cộng thêm thiếu kỹ năng giao tiếp và quản lý cảm xúc, khiến các em dễ mất bình tĩnh. Khi bị kích động hoặc ganh ghét nhau (một phần do định kiến bạn bè), không ít em chưa tìm được cách giải quyết ôn hòa mà chọn bạo lực.

Bạo lực học đường để lại những hậu quả như: Tổn thương tinh thần sâu sắc cho nạn nhân, căng thẳng, lo âu, mất tự tin, thậm chí có em đã nghĩ đến việc tự tử để thoát khỏi nỗi đau khiến các em tự ti, sợ đám đông, khó hòa nhập trở lại cộng đồng. Bạo lực đã gây thương tích nghiêm trọng cho học sinh, khiến sức khỏe thể chất bị tổn hại; có em phải nghỉ học điều trị hoặc chuyển trường để điều trị tâm lý, thậm chí là cướp đi tính mạng; kéo theo việc học bị gián đoạn, tỉ lệ bỏ học, buông xuôi tương lai có xu hướng tăng lên. Do công nghệ hiện nay, tốc độ lan truyền của bạo lực học đường rất nhanh ngoài cộng đồng. Không chỉ nạn nhân, ngay cả những em chứng kiến bạo lực cũng bị ảnh hưởng xấu. Nhiều em sợ hãi hoặc ngược lại hùa theo, cổ vũ hành vi bạo lực nếu thấy kẻ gây ra hành động không bị trừng trị. Biến chứng từ bạo lực học đường còn có thể “mầm mống” trở thành tội phạm vị thành niên khi các em dần quen với bạo lực. Môi trường học đường vì thế cũng trở nên mất an toàn, thiếu sự nhân ái, làm suy giảm niềm tin của xã hội vào nền giáo dục. Những yếu tố đó đã ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý trong học sinh, đặt ra thách thức không nhỏ cho gia đình, nhà trường và toàn xã hội trong việc kiên trì giáo dục nhân cách, đồng thời siết chặt biện pháp phòng ngừa sao cho hiệu quả.

Trước tình hình trên, cần phải có sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, các ngành, nhà trường và gia đình cùng phối hợp đưa ra những giải pháp, biện pháp phòng chống hiệu quả, tối ưu nhất nhằm phát hiện những dấu hiệu bạo lực kịp thời xử lý không để xảy ra những hậu quả nghiêm trọng trong những tháng đầu năm học mới. Trong đó, lực lượng Công an phải chủ động phối hợp chính quyền địa phương thường xuyên kiểm tra, thanh tra việc thực hiện quy định an toàn trường học, tiến hành xử lý nghiêm các vụ việc bạo lực theo pháp luật để tạo tính răn đe. Đồng thời, thiết lập đường dây nóng, cổng thông tin về bạo lực học đường để phát hiện sớm và xử lý kịp thời các tình huống khẩn cấp xảy ra bạo lực tại các trường học trên địa bàn tỉnh; tuyên tuyền, giáo dục pháp luật, tổ chức các buổi nói chuyện, hội thảo, diễn đàn về phòng chống bạo lực học đường, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, sinh viên. Phối hợp với gia đình, nhà trường thiết lập đường giây nóng, hộp thư góp ý tiếp nhận nhanh chóng những thông tin bạo lực ngay tại trường cùng với giáo viên, gia đình kịp thời giáo dục trực tiếp. Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm tùy theo tính chất, mức độ, hành vi bạo lực của từng đối tượng; tăng cường giám sát tại khu vực trường học đặc biệt là đầu giờ và sau khi học sinh tan học; khuyến khích và hướng dẫn các trường trên địa bàn tỉnh chủ động xây dựng các biện pháp phòng ngừa bạo lực học đường; phối hợp chặt chẽ với các ban ngành có liên quan đặc biệt là sở giáo dục và đào tạo tỉnh tăng cường công tác tuyên tuyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho học sinh, sinh viên về bạo lực học đường và hệ lụy của hành vi này trên địa bàn tỉnh kết hợp xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ.

Công an tỉnh Đắk Lắk phối hợp tuyên truyền phòng, chống bạo lực học đường

Đối với nhà trường, cần tiếp tục tuyên truyền dưới nhiều hình thức, xây dựng các em có mối quan hệ thân thiện, các nhóm giúp nhau cùng tiến bộ, các câu lạc bộ “Phòng, chống bạo lực học đường…”. Trường học phải trở thành nơi an toàn, lan tỏa văn hóa ứng xử nhân văn. Thầy cô phải vừa đóng vai trò “giáo viên” truyền đạt kiến thức, vừa là “người bạn” để học sinh tin tưởng chia sẻ…nhằm mang lại hiệu ứng cao trong giáo dục, tạo ra một môi trường lành mạnh, an toàn cho học sinh, sinh viên giúp các em phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần góp phần đảm bảo ANTT trên địa bàn và an toàn trong môi trường giáo dục tại Đắk Lắk.

Đối với gia đình, cha mẹ cần là tấm gương mẫu mực, tạo dựng môi trường gia đình yêu thương, quan tâm thường xuyên và giáo dục kịp thời. Việc thường xuyên lắng nghe, đồng hành cùng con em giúp phát hiện sớm dấu hiệu bất thường, tránh để con bị cô lập hoặc xa lánh. Gia đình cũng cần phối hợp chặt chẽ với nhà trường trong việc giáo dục con em, không phủ nhận trách nhiệm nếu học sinh vi phạm.

Bước vào đầu năm học mới, việc phòng chống bạo lực học đường càng trở bức thiết, đây là trách nhiệm chung gia đình, nhà trường và toàn xã hội góp phần phối hợp với lực lượng Công an xây dựng một hệ thống giáo dục bền vững, nói không với bạo lực để từng bước xóa bỏ hẳn tình trạng này, cần sự vào cuộc toàn diện và nhân văn từ gia đình, nhà trường, cộng đồng và cả các cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh. Mỗi tấm lòng nhân ái, mỗi hành động kịp thời đều góp phần xây dựng môi trường học đường an toàn, tràn đầy yêu thương. Hãy đặt học sinh làm trung tâm, vận dụng cả lý trí và tình thương yêu để kiên quyết ngăn chặn bạo lực, kiến tạo một thế hệ thanh thiếu niên khỏe mạnh, nhân ái và bản lĩnh.