Tiệm tạp hóa và cửa hàng tạp hóa là những cửa hàng loại nhỏ theo mô hình của cửa hàng bách hóa, đây là nơi lưu trữ và bày bán nhiều loại hàng hóa khác nhau trong đó có bán đầy đủ những thứ cần thiết cho cuộc sống hàng ngày gồm các mặt hàng đồ ăn uống, đồ gia dụng, sinh hoạt, dụng cụ học tập và các loại đồ ăn nhanh…loại hình cửa hàng này thường thịnh hành tại những thị trấn  hoặc vùng nông thôn, nó thay thế vai trò của một cửa hàng bách hóa ở thành thị, mang đến một lựa chọn rộng rãi cho khách hàng bởi sự đa dạng hàng hóa, đôi khi cửa hàng chỉ là một không gian nhỏ, nơi mọi người từ thị trấn và xung quanh khu vực nông thôn đến mua tất cả các hàng hoá. Tại các thành phố lớn thì loại hình cửa hàng này cũng tồn tại nhiều tại các khu dân cư. Thường cửa hàng này là loại hình tự thành lập, người chủ sử dụng một phần diện tích căn nhà để bỏ vốn mua và bày bán các loại hàng hóa.

 Đặc điểm những tiệm tạp hóa và cửa hàng tạp hóa nhỏ lẻ thường kết hợp với nhà ở luôn luôn tiểm ẩn nguy cơ cháy nổ cao, là mối đe dọa tới những người xung quanh cũng như chính bản thân chủ cơ sở. Đặc điểm liên quan công tác PCCC của loại hình kinh doanh này chủ yếu là: Chủ tiệm, cửa hàng có kiến thức PCCC rất hạn chế; hàng hóa dễ cháy chứa nhiều và chất chồng lên nhau; khoảng cách an toàn hệ thống điện, lối thoát nạn không đảm bảo; không có phương tiện, dụng cụ chữa cháy ban đầu; nơi thờ cúng làm bằng vật liệu dễ cháy và đặt gần hàng hóa; nhiều cửa hàng còn kinh doanh những bình gas mini; sử dụng biển quảng cáo, đấu nối, câu móc điện che hết các ban công, lô gia…

          Thời gian qua, trên cả nước xảy ra nhiều vụ cháy lớn, trong đó có nhiều vụ cháy cửa hàng tạp hóa, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Điển hình một số vụ cháy trong thời gian gần đây như: Khoảng 02h sáng ngày 18/4/2019 xảy ra một vụ cháy cửa hàng tạp hoá của ông Lê Văn Hậu (55 tuổi) tại xã Tam Hải, huyện Núi Thành, Quảng Nam làm nhiều hàng hóa, vật dụng gia đình có giá trị trong cửa hàng đã bị cháy rụi hoàn toàn, ước tính vụ cháy gây thiệt hại hàng trăm triệu đồng; Vào khoảng 10 giờ 30 phút sáng ngày 23/3/2019, xảy ra vụ cháy tại tiệm tạp hóa Tuấn Yến, địa chỉ khối phố 2, thị trấn Tây Sơn, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh rồi cháy lan sang 2 nhà bên cạnh.

Hiện trường một vụ cháy cửa hàng tạp hoá (Ảnh minh họa)

Từ thực tế các vụ cháy cho thấy: Nguyên nhân gây ra các vụ cháy tại các cửa hàng tạp hóa hầu hết là do ý thức chủ quan của người dân, nhất là do sử dụng các thiết bị điện không đảm bảo an toàn và sơ xuất, bất cẩn khi dùng lửa. Trong khi đó, tại các cửa hàng tạp hóa thường tập trung nhiều loại hàng hóa dễ cháy và cháy lan nhanh như: Các loại giấy, vật dụng bằng nhựa, bao bì, túi xốp…

 Không cần qua công tác kiểm tra, bình thường khi đến các cửa hàng tạp hóa hiện nay, điều dễ nhận thấy nhất là sự bề bộn, trừ một số cửa hàng có quy mô lớn, mặt bằng rộng. Tuy nhiên, ở những nơi này, kho chứa cũng thiếu ngăn nắp. Nhiều chủ cửa hàng vì muốn tận dụng không gian trưng bày và sự “tiện lợi” đã bày hàng kín cả lối đi, vì thế khi sự cố cháy xảy ra, không có lối thoát nạn, việc chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ gặp khó khăn.

 Vì vậy, việc phòng ngừa cháy, nổ ở các cửa hàng tạp hóa là rất cần thiết. Để đảm bảo an toàn PCCC tiệm tạp hóa và cửa hàng tạp hóa cần phải thực hiện các giải pháp sau:

 - Bố trí mặt bằng giữa khu bán hàng và kho riêng biệt, có tường ngăn cháy, bố trí khu vực bán hàng thành từng khu, lô hàng hóa riêng biệt tạo khoảng cách ngăn cháy lan. Bố trí ít nhất 2 cửa đi thoát nạn, cửa thoát nạn phải mở ra phía ngoài nhà, không khóa cửa thoát nạn trong quá trình hoạt động.

 - Sắp xếp hàng hóa và vật dụng dễ cháy tuyệt đối không để gần nơi thờ cúng, khu vực bếp. Khi đốt nến, thắp hương phải có người trông coi. Khi đốt vàng mã phải có dụng cụ che chắn tránh cháy lan.

 - Lắp đặt dây dẫn điện và thiết bị điện theo đúng tiêu chuẩn, dây dẫn phải luồn trong ống bảo vệ, lựa chọn cầu dao tự động để bảo vệ tách riêng điện kinh doanh, điện chiếu sáng bảo vệ thành hệ thống riêng biệt.

 - Thường xuyên quan tâm thực hiện nội quy PCCC tại cơ sở, nhắc nhở những người làm việc tại cửa hàng nêu cao ý thức cảnh giác, tự giác chấp hành nội quy, quy định về PCCC.

 - Không để hàng hóa, chất dễ cháy gần bóng điện, ổ cắm, cầu dao... Không bố trí hệ thống điện sát tường, sàn, trần, vách là các vật liệu dễ cháy.

 - Tuyệt đối cấm hút thuốc trong khu vực kinh doanh chứa hàng hóa dễ cháy.

 - Tắt các thiết bị điện không cần thiết và kiểm tra kỹ nơi đun nấu, nơi thờ cúng trước khi ra ngoài cũng như trước khi đi ngủ.

 - Trang bị phương tiện chữa cháy như bình chữa cháy khí CO2 và bình bột chữa cháy để sử dụng cứu chữa khi đám cháy mới phát sinh.

Công tác PCCC là của toàn dân, do đó việc thực hiện đầy đủ các giải pháp trên tại các tiệm tạp hóa và cửa hàng tạp hóa nhỏ lẻ sẽ góp phần đảm bảo an toàn PCCC tại các khu dân cư, giúp bảo vệ tài sản của chính gia đình ./.

Đức Trung