Với truyền thống nhân đạo của dân tộc Việt Nam, Đảng và Nhà nước đã thực thi chính sách nhân đạo về thi hành án phạt tù, thông qua đó tạo điều kiện cho phạm nhân hưởng nhiều chính sách khoan hồng, tự nguyện cải tạo và tái hòa nhập cộng đồng như: Giảm án, tha tù trước thời hạn có điều kiện và đặc biệt là Đặc xá.

Trong những năm qua, xuất phát từ việc công nhận và tôn trọng các quyền về con người được thể hiện trong Hiến pháp của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và được cụ thể hóa trong các nguyên tắc khoan hồng về thi hành án phạt tù, các năm 2021, 2022, 2024 và 30/4/2025 Chủ tich nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ban hành các Quyết định đặc xá, tạo điều kiện cho hơn 40 phạm nhân chấp hành án tại Trại tạm giam số 1 được về tái hòa nhập cộng đồng, chưa phát hiện trường hợp phạm nhân được đặc xá tái phạm tội.

Ngày 03/7/2025, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ban hành Quyết định số 1244/2025/QĐ-CTN về Đặc xá năm 2025 (đợt 2) và văn bản hướng dẫn triển khai đặc xá đến các cơ quan, bộ, ngành có liên quan. Trong đợt này, nhằm hướng đến kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1945 – 02/9/2025) nên các điều kiện để thụ hưởng đặc xá đối với các phạm nhân đã được mở rộng, nhiều phạm nhân không nghĩ mình có thể đủ điều kiện được đề nghị đặc xá trở về tái hòa nhập cộng đồng, để trở thành người có ích cho gia đình và xã hội.

Để thực hiện tốt chính sách nhân đạo, khoan hồng của Đảng và Nhà nước ta, đạt được mục đích là giáo dục, cải tạo, đưa người phạm tội trở lại cộng đồng, có cơ hội phấn đấu trờ thành người có ích cho xã hội. Trong những năm, qua Trại tạm giam số 1 Công an tỉnh thường xuyên nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, lãnh đạo Công an tỉnh, đã luôn bám sát, thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ được giao về quản lý giam giữ, giáo dục, lao động cải tạo phạm nhân chấp hành án tại Trại tạm giam số 1 như: Làm tốt công tác giáo dục phạm nhân biết ăn năn hối cải với hành vi phạm tội, chấp hành tốt nội quy cơ sở giam giữ phạm nhân, tích cực trong lao động cải tạo; công tác xếp loại thi đua chấp hành án phạt tù khách quan, công bằng; động viên phạm nhân tích cực khắc phục hậu quả thiệt hại do hành vi phạm tội của mình gây ra; thực hiện đảm bảo, đầy đủ các chế độ, chính sách theo quy định để phạm nhân an tâm tư tưởng lao động, cải tạo…

Phổ biến, giáo dục phạm nhân các văn bản liên quan đến đặc xá của Chủ tịch nước

Ngay sau khi tiếp nhận Quyết định đặc xá năm 2025 (đợt 2) và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của cơ quan cấp trên, do thời gian gấp rút Trại tạm giam số 1 đã chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức nghiên cứu, rà soát hồ sơ phạm nhân đủ điều kiện đặc xá, tổ chức niêm yết, phổ biến giáo dục phạm nhân về quyết định đặc xá, hướng dẫn những phạm nhân đủ điều kiện đặc xá viết đơn đề nghị đặc xá và bản cam kết, thực hiện đầy đủ trình tự, thủ tục của Trại tạm giam số 1 theo Luật Đặc xá năm 2018, Nghị định số 52/2019/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn.

Kết quả thực hiện đặc xá năm 2025 (đợt 2) của Trại tạm giam số 1 được Tiểu ban chỉ đạo về đặc xá năm 2025 Công an tỉnh, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh đánh giá cao về việc triển khai thực hiện có hiệu quả công tác đặc xá của Trại tạm giam số 1. Qua làm việc với Viện kiểm sát nhân dân tỉnh đồng chí Thượng tá Dương Tấn Bình - Phó giám thị phụ trách Phân trại quản lý phạm nhân trao đổi “…khi nhìn thấy nụ cười rạng rỡ trên khuôn mặt của các phạm nhân đủ điều kiện được đề nghị đặc xá viết đơn đề nghị đặc xá mà CBCS của Trại tạm giam số 1 cảm thấy vui sướng trong lòng. Đó là thành quả của việc quản lý, giam giữ và giáo dục, cải tạo của Trại tạm giam số 1 và sự quyết tâm cải tạo, hoàn lương để có cơ hội được hưởng đặc xá của từng phạm nhân… đây chính là sự nhân đạo mà Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam dành cho những người bị kết phạt tù”.

Hướng dẫn phạm nhân đủ điều kiện đề nghị đặc xá viết đơn đề nghị đặc xá

Qua đó có thể thấy việc đặc xá đối với những phạm nhân có đủ điều kiện theo quy định có tác dụng khuyến khích người bị kết án phạt tù đang chấp hành án phạt tù tích cực học tập, lao động cải tạo, chấp hành tốt các quy định, nội quy cơ sở giam giữ phạm nhân để có thể sớm trở về đoàn tụ với gia đình và cộng đồng. Đã góp phần cũng cố niềm tin của Nhân dân vào chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng, Nhà nước, thể hiện bản chất chế độ Nhà nước xã hội chủ nghĩa của chúng ta./.