Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk có 1.351 cơ sở được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán thuốc bảo vệ thực vật; tổng sản lượng thuốc BVTV sử dụng khoảng 1.700 tấn/năm, với khối lượng trên, việc không quản lý chặt chẽ sẽ tiềm ẩn nguy cơ cao gây hại đến môi trường tự nhiên.

Thuốc bảo vệ thực vật (gọi tắt là BVTV) là tên gọi chung để chỉ các sản phẩm hóa chất được dùng trong nông nghiệp, lâm nghiệp nhằm mục đích ngăn ngừa, phòng trừ và tiêu diệt các đối tượng gây hại, điều hòa, kích thích sinh trưởng cho cây trồng, nông lâm sản. Đặc biệt, thuốc BVTV bắt buộc phải được đăng ký vào danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam. Thuốc BVTV có vai trò quan trọng trong việc giữ vững và tăng năng suất cho cây trồng nếu được sử dụng an toàn, đúng hướng dẫn của nhà sản xuất. Tuy nhiên, nếu sử dụng không đúng quy định sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người và gây ô nhiễm môi trường. 

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk có 1.351 cơ sở được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán thuốc BVTV; tổng sản lượng thuốc BVTV sử dụng khoảng 1.700 tấn/năm. Với thị trường tiêu thụ tiềm năng như vậy, nhiều đối tượng đã thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật như kinh doanh thuốc BVTV nhập lậu, đáng chú ý là hành vi kinh doanh thuốc BVTV không có tên trong danh mục được phép sử dụng tại Việt Nam (chứa các hoạt chất Chlorpyrifos Ethyl, Fipronil, 2.4D, Glyphosate…) với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi.

Một số loại thuốc BVTV không có tên trong danh mục được phép sử dụng tại Việt Nam

Từ đầu năm 2022 đến nay, lực lượng Cảnh sát Kinh tế Công an tỉnh Đắk Lắk đã phát hiện, xử lý 25 vụ, 32 đối tượng có hành vi vi phạm liên quan đến thuốc BVTV (tang vật thu giữ là 91.818 sản phẩm thuốc BVTV không nằm trong danh mục được phép sử dụng tại Việt Nam, giá trị khoảng hơn 11 tỷ đồng).

Vụ Buôn lậu, vận chuyển trái phép thuốc BVTV không được phép sử dụng tại Việt Nam từ Campuchia về Việt Nam do Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Đắk Lắk phát hiện

Hiện nay, một số thuốc BVTV đã bị loại khỏi danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam vẫn được nhiều người dân có nhu cầu sử dụng do có tác dụng tốt, nhanh, nhưng các sản phẩm trên không được sản xuất, nhập khẩu, buôn bán nên giá thành sản phẩm cao, được nhiều đối tượng kinh doanh với nhiều hình thức tinh vi, xảo quyệt (buôn bán trong các hội nhóm kín trên không gian mạng, sử dụng dịch vụ chuyển phát nhanh để vận chuyển), gây khó khăn cho cơ quan chức năng trong việc truy vết nguồn hàng.

Dự báo trong thời gian tới, tình hình vi phạm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh thuốc BVTV ngoài danh mục được phép sử dụng tại Việt Nam trên địa bàn tỉnh tiếp tục diễn biến phức tạp, tập trung vào các địa bàn có nhu cầu sử dụng thuốc BVTV số lượng lớn như các huyện Cư M’Gar, Krông Năng, Krông Pắc, Ea Súp.

Để chủ động phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý triệt để đối với các hành vi vi sản xuất, buôn bán thuốc bảo vệ thực vật không có tên trong Danh mục được phép sử dụng tại Việt Nam, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Đắk Lắk khuyến cáo các cơ sở kinh doanh thuốc BVTV và người dân cần tìm hiểu kỹ nguồn gốc, xuất xứ, công dụng của các loại thuốc BVTV trên thị trường trước khi có hoạt động mua, bán, sử dụng. Các hành vi kinh doanh mặt hàng thuốc BVTV không có tên trong Danh mục được phép sử dụng tại Việt Nam sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức “phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng” theo quy định tại Điều 25 Nghị định số 31/2016/NĐ-CP ngày 06/5/2016 của Chính phủ quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực cây trồng, bảo vệ và kiểm dịch thực vật, được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 04/2020/NĐ-CP ngày 03/01/2020, Nghị định số 07/2022/NĐ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ hoặc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Đồng thời, khuyến khích người dân phát hiện, tố giác hành vi nhập lậu, vận chuyển, buôn bán, sử dụng thuốc BVTV không có tên trong Danh mục được phép sử dụng tại Việt Nam. Khi có thông tin đề nghị cung cấp cho Công an tỉnh (qua Phòng Cảnh sát kinh tế, địa chỉ: Số 479 Hà Huy Tập, phường Tân Lợi, TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk) hoặc trụ sở cơ quan Công an nơi gần nhất để được hỗ trợ giải quyết kịp thời theo quy định của pháp luật./.