Thời gian gần đây, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật trong lĩnh vực khai thác, vận chuyển khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn có nhiều diễn biến phức tạp. Do nhu cầu xây dựng tăng cao, đặc biệt là phục vụ các công trình trọng điểm như tuyến cao tốc Bắc – Nam, giá trị kinh tế từ khai thác cát, sạn ngày càng lớn, tạo điều kiện để một số đối tượng bất chấp pháp luật, tổ chức khai thác trái phép nhằm thu lợi bất chính.

Thực tế cho thấy, trước khi đơn vị hành chính mới chính thức đi vào hoạt động, ngày 28/5/2024 tại thôn Phú Sen Đông (xã Hòa Định Tây cũ), Cơ quan CSĐT Công an huyện Phú Hòa, tỉnh Phú Yên (cũ) đã khởi tố vụ án, khởi tố 02 bị can về tội chống người thi hành công vụ và vi phạm quy định về khai thác khoáng sản. Đây là vụ việc điển hình, thể hiện tính chất manh động, coi thường pháp luật của một số đối tượng, sẵn sàng chống đối lực lượng chức năng để tiếp tục hoạt động khai thác trái phép.

Sau khi đơn vị hành chính mới được thành lập và đi vào hoạt động từ ngày 01/7/2025, Công an xã đã chủ động tham mưu UBND xã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, quán triệt các bộ phận, ngành chức năng triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ. Công tác nắm tình hình được tăng cường; lực lượng Công an đã tổ chức nhiều đợt tuần tra, kiểm soát, kết hợp mật phục tại các điểm nóng về khai thác khoáng sản trái phép.

Kết quả, lực lượng Công an xã đã phát hiện, bắt giữ 02 vụ/06 đối tượng có hành vi khai thác cát trái phép. Chính quyền địa phương đã xử lý hành chính 01 vụ/04 đối tượng, thu nộp ngân sách Nhà nước số tiền 100 triệu đồng. Đây là kết quả bước đầu quan trọng, góp phần răn đe, phòng ngừa chung, đồng thời tạo sự đồng thuận trong nhân dân về quyết tâm của chính quyền trong công tác đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật trong lĩnh vực khoáng sản.

Tuy nhiên, do nguồn lợi kinh tế lớn, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng ngày càng tinh vi, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép vẫn tiềm ẩn phức tạp. Một số đối tượng lợi dụng đêm tối, địa hình ven sông hẻo lánh để khai thác cát trái phép; khi bị phát hiện thường bỏ lại phương tiện hoặc chống đối lực lượng chức năng nhằm tẩu thoát. Ngoài ra, nhu cầu vật liệu xây dựng tiếp tục tăng cao dự báo sẽ gây áp lực lớn cho công tác quản lý, dễ dẫn đến tình trạng thiếu hụt cục bộ, tạo điều kiện cho các đối tượng vi phạm tiếp tục hoạt động.

Trong thời gian tới, Công an xã tiếp tục tham mưu UBND xã chỉ đạo ngành chức năng phối hợp chặt chẽ trong công tác quản lý, tăng cường tuần tra, kiểm soát tại các tuyến, địa bàn trọng điểm, kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, không để tái diễn tình trạng khai thác khoáng sản trái phép kéo dài. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, nhất là các chế tài xử phạt trong lĩnh vực khoáng sản để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong việc tuân thủ quy định của Nhà nước. Bên cạnh đó, khuyến khích nhân dân tích cực tham gia phát hiện, tố giác tội phạm, phối hợp với lực lượng chức năng trong công tác đấu tranh, xử lý.

Việc phát hiện, điều tra, xử lý nghiêm các vụ việc vi phạm trong thời gian vừa qua đã cho thấy sự quyết tâm của lực lượng Công an và chính quyền địa phương trong bảo đảm trật tự, kỷ cương pháp luật, góp phần giữ vững an ninh, trật tự, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội bền vững trên địa bàn./.