Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm và coi trọng vấn đề đoàn kết các dân tộc, đoàn kết toàn dân trong công cuộc đấu tranh giành độc lập và xây dựng đất nước. Người khẳng định: “Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của Nhân dân”, mục tiêu đó cũng chính là đích đến quy tụ sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Sự đồng nhất giữa mục tiêu cách mạng của Đảng với mục tiêu của khối đại đoàn kết toàn dân tộc cho thấy sự hòa quyện giữa ý Đảng-lòng dân; có vị trí chiến lược và là nhân tố có ý nghĩa quyết định của sức mạnh đại đoàn kết dân tộc đối với sự phát triển của đất nước trong thời kỳ mới.

Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực hiện nay có những diễn biến phức tạp. Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn và thách thức lớn đan xen nhau, các thế lực thù địch ra sức phá hoại tìm mọi cách chống phá sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Hiểu được điều này nên trong chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ chống Việt Nam, chúng lợi dụng vấn đề dân tộc nhằm mục đích phá vỡ khối đại đoàn kết của dân tộc. Vì vậy, Đắk Lắk luôn là một trọng tâm mà chúng nhắm vào, đây là địa bàn tập trung đông đồng bào dân tộc thiểu số với 49 dân tộc anh em sinh sống, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng về kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh. Các thế lực thù địch bằng các phương thức khác nhau: Lợi dụng các vấn đề liên quan đến dân tộc, tôn giáo, những yếu kém trong quản lý của các cấp chính quyền rồi thổi phồng, từ cá biệt họ cho là toàn thể... làm cho người dân từ nghi ngờ để dẫn đến mất lòng tin vào Đảng và Nhà nước. Có thể thấy âm mưu, thủ đoạn chống phá, của các thế lực thù địch là rất tinh vi, thâm độc; hành động quyết liệt, trắng trợn; đối tượng đa dạng, phức tạp; mục đích của chúng nhắm vào người dân có trình độ hiểu biết hạn chế dẫn đến hậu quả khó lường.

Điển hình là: ⁽¹⁾vụ khủng bố tại Đắk Lắk ngày 11/6/2022, hậu quả vô cùng đau sót, trong thời bình mà máu của các chiến sĩ Công an, cán bộ cơ sở và người dân vô tội vẫn đổ xuống. Theo lẽ công bằng, những kẻ phạm tội Y Sôl Niê, H Wuễn Êban, Y Thô Ayun, Y Mút Mlô, Y Bút Êban,Y Cik Niê, Y Chanh Byă... sẽ phải trả giá đắt vì đã nhẫn tâm phá hoại buôn, làng, phá hoại chính sách đại đoàn kết các dân tộc. Tuy nhiên, Đảng và Nhà nước đã khoan hồng, giảm nhẹ cho người đồng bào DTTS còn thiếu hiểu biết, bị các thế lực thù địch lôi kéo, lừa phỉnh. ⁽²⁾Vào ngày 28/3/2024, Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk đã mở phiên xét xử sơ thẩm công khai vụ án “Phá hoại chính sách đoàn kết” xảy ra tại huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk. Bị cáo trong vụ án này là Y Krếc Byă (tên thường gọi là Ama Guôn - SN 1978, trú ở buôn K’nia 2, xã Ea Bar, huyện Buôn Đôn), Y lợi dụng vỏ bọc tôn giáo giả tạo, lợi dụng những vấn đề nhậy cảm để xuyên tạc, kích động, phá hoại chính sách đại đoàn kết dân tộc, chống phá Đảng, Nhà nước, đi ngược lại lợi ích và truyền thống dân tộc Việt Nam. ⁽³⁾Gần đây nhất, ngày 23/5/2025, Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm công khai đối với bị cáo Y Thinh Niê (tên thường gọi Ama Jôn, sinh năm 1979, trú tại buôn Drai Sí, xã Ea Tar, huyện Cư Mgar, tỉnh Đắk Lắk) về tội “Phá hoại chính sách đoàn kết” Hành vi của bị cáo đã gây “chia rẽ các tầng lớp nhân dân, giữa người dân với chính quyền, với lực lượng vũ trang nhân dân, với các tổ chức chính trị - xã hội”; “gây hằn thù, kỳ thị, chia rẽ, ly khai dân tộc, xâm phạm quyền bình đẳng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam”; “gây chia rẽ người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa người theo các tôn giáo khác nhau, chia rẽ các tín đồ tôn giáo với chính quyền nhân dân với các tổ chức chính trị-xã hội”; Bản án cho các đối tượng cũng là hồi chuông cảnh tỉnh cho những kẻ đang có tư tưởng lệch lạc, mơ mộng về cuộc sống ăn sung mặc sướng hão huyền ở trời Tây đất Mỹ mà nghe theo sự xúi dục, kích động của các đối tượng phản động, FULRO bên ngoài. Giá như, các bị cáo sớm nhận ra âm mưu thủ đoạn gây chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc.... giá như, các bị cáo đủ tỉnh táo, không tin, không nghe, không làm theo những kích động, xúi giục của chúng để gây nên tội ác, đau thương cho đồng bào; có lẽ, tất cả đều đang được sum họp bên gia đình, vợ có chồng, con có cha, bình yên, hạnh phúc trên quê hương, buôn, làng tươi đẹp...

Nhìn lại lịch sử, trải qua 120 năm hình thành và phát triển. Mặc dù cuộc sống của bà con tại các buôn, làng còn gặp nhiều khó khăn về đời sống, kinh tế các vấn đề xã hội. Nhưng dưới sự quan tâm, lãnh đạo của Đảng cùng với bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thân bất khuất của những con người nơi đây. Đắk Lắk hiện nay đã có bước vươn mình mạnh mẽ, phát triển kinh tế bền vững, đảm bảo an sinh xã hội, mở ra nhiều cơ hội, vận hội mới cho sự phát triển trong tương lai: đó là sự hiện hữu của những chính sách, chương trình mang lại hiệu quả cho mỗi buôn làng và mỗi người dân, đó là hệ thống, điện, đường, trường, trạm được đầu tư xây dựng, con em được đến trường, đồng bào được khám chữa bệnh, không ai bị phân biệt đối xử, không ai bị bỏ lại phía sau... dần thoát nghèo và làm giàu trên chính mảnh đất quê hương. Đặc biệt, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, xây dựng thế trận lòng dân, thế trận an ninh nhân dân ngay từ cơ sở, trong mỗi buôn làng mà không thế lực nào có thể ngăn cản. Hơn ai hết, bà con buôn làng hiểu rõ giá trị của sự đoàn kết và quyết tâm làm tất cả những gì có thể làm được để củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, vì lịch sử đã chứng minh chúng ta thấy:“Đoàn kết thì sống, chia rẽ thì chết”. Ngày nay, một môi trường đoàn kết và ổn định là tiền đề cần thiết, con đường tất yếu để tỉnh Đắk Lắk nói riêng và đất nước ta nói chung tồn tại và phát triển trong xu thế toàn cầu hóa. Vì lẽ đó, đấu tranh để bảo vệ vững chắc khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tức là đấu tranh làm thất bại về căn bản âm mưu thâm độc của các thế lực thù địch phá hoại công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là vấn đề tồn vong của dân tộc, của chế độ. Đó là lương tâm, trách nhiệm của mỗi người dân yêu nước.

Để phát hiện và ngăn chặn có hiệu quả những thủ đoạn trên, trước hết bà con buôn làng cần nâng cao nhận thức, nhận diện hiểu rõ, hiểu đúng về các thủ đoạn cũng như các tổ chức “trá hình đội lốt tôn giáo”, các thế lực thù địch, phản động lợi dụng chống phá khối đại đoàn kết dân tộc; lợi dụng truyền thông trên mạng, một số đối tượng đã núp bóng tự do ngôn luận để đăng phát những bài viết, hình ảnh, video, âm thanh với các nội dung xuyên tạc về dân tộc, tôn giáo chỉ là một chiêu trò “mị dân”.

Đối với đồng bào dân tộc thiểu số, phải đặc biệt quan tâm để bảo đảm quyền lợi, sự đồng thuận và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Tổ chức các buổi đối thoại có sự tham gia của người uy tín trong cộng đồng dân tộc thiểu số, các già làng… để người dân hiểu rõ mục tiêu, lợi ích của việc đoàn kết dân tộc. Bố trí cán bộ người dân tộc thiểu số việc làm phù hợp và bồi dưỡng, nâng cao năng lực, bản lĩnh chính trị để làm cầu nối vững chắc giữa chính quyền và người dân, phát huy tinh thần đoàn kết trong cộng đồng dân cư.

Nhân dân cần có niềm tin tuyệt đối vào Đảng, Nhà nước; song song với đó là Đảng, nhà nước cần thực hiện có hiệu quả các chương trình, dự án phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, cải thiện và nâng cao dân trí, đời sống vật chất, tinh thần cho bà con trong vùng đồng bào DTTS, vùng xâu, vùng xa còn gặp nhiều khó khăn; Đồng thời, cần làm tốt hơn nữa công tác nắm bắt tâm tư, nguyện vọng chính đáng và giải quyết kịp thời, hiệu quả những mâu thuẫn, bức xúc của bà con góp phần củng cố niềm tin của họ vào hệ thống chính quyền; phổ biến, tuyên truyền, vận động Nhân dân tin, hiểu, tự hào với đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Từ những vấn đề được chỉ ra có thể thấy, dù thời kỳ, giai đoạn lịch sử trong bất cứ điều kiện hoàn cảnh nào, yêu cầu cao nhất của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa vẫn là khối đại đoàn kết dân tộc, mối quan hệ gắn bó chặt chẽ giữa Đảng, chính quyền và nhân dân. Đó chính là cội nguồn sức mạnh, nhân tố quyết định đối với sự trường tồn và phát triển của đất nước ta. Chỉ khi Nhân dân đồng sức, đồng lòng thì mọi âm mưu chống phá, chia rẽ dân tộc đều bị đẩy lùi./.