Phổ biến, giáo dục pháp luật là cầu nối để đưa pháp luật vào cuộc sống, giúp cán bộ, Nhân dân kịp thời nắm bắt các chủ trương, chính sách pháp luật mới, liên quan trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của công dân. Phổ biến giáo dục pháp luật (PBGDPL) cho các đối tượng thuộc phạm vi của Đề án “Tăng cường PBGDPL về việc báo cáo kết quả thực hiện Đề án “Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho người đang chấp hành hình phạt tù; người bị áp dụng các biện pháp tư pháp hoặc các biện pháp xử lý hành chính, người mới ra tù tái hòa nhập cộng đồng, thanh thiếu niên vi phạm pháp luật, lang thang cơ nhỡ giai đoạn 2018 – 2021” không nằm ngoài mục đích trên. Tuy nhiên, do đặc điểm về tâm lý, hoàn cảnh của các đối tượng của Đề án, cần có những nội dung và hình thức phổ biến phù hợp, thiết thực. Với chức năng, nhiệm vụ được giao, Công an tỉnh đã chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác tuyên truyền, PBGDPL cho các đối tượng của Đề án gắn với công tác cảm hóa, giáo dục, vận động nhằm giúp các đối tượng có sự chuyển biến tích cực về tư tưởng, hành động, từ đó nâng cao ý thức tôn trọng và tuân thủ pháp luật. Với tinh thần trên, trong thời gian qua, công tác PBGDPL cho các đối tượng của Đề án đã được các cấp ủy, chính quyền quan tâm thực hiện hiệu quả, đi vào nề nếp, chất lượng và thiết thực.

Công an tỉnh đã phối hợp với thực hiện tốt công tác phối hợp với các cơ quan, tổ chức trong việc PBGDPL cho các đối tượng thuộc phạm vi Đề án, trong đó, đã khuyến khích các cơ quan, đoàn thể, doanh nghiệp tham gia thực hiện Đề án bằng nhiều hình thức thiết thực như: Phối hợp với các doanh nghiệp trên địa bàn xã Ea Ô, huyện Ea Kar xây dựng mô hình “Quỹ hoàn lương” giúp đỡ người chấp hành xong hình phạt tù vay vốn sản xuất ổn định cuộc sống. Hiện nay, đã giúp đỡ cho 10 người chấp hành xong hình phạt tù vay vốn sản xuất ổn định cuộc sống với số tiền 182.680.000đ và phối hợp với ngân hàng chính sách xã hội huyện Ea Kar giải ngân số tiền 467.320.000đ cho 25 người chấp hành xong án phạt tù vay vốn sản xuất kinh doanh, xóa đói giảm nghèo. Vận động các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp hỗ trợ kinh phí dạy nghề, giới thiệu việc làm cho người chấp hành xong án phạt tụ trở về địa phương. Qua đó, đã giới thiệu việc làm cho 32 người, tạo điều kiện bố trí việc làm cho 25 người, hỗ trợ 02 người vay vốn phát triển kinh tế và giúp đỡ khác cho 2.099 người bằng các hình thức khác. Phối hợp với thôn, buôn tự quản, Đoàn thanh niên, Hội phụ nữ xây dựng mô hình “cảm hóa, giáo dục người lầm lỗi tại cộng đồng dân cư” nhằm biểu dương, nhân rộng các cá nhân điển hình là người lầm lỗi hoàn lương tích cực tham gia hoạt động xã hội, giúp nhau làm kinh tế giỏi; đồng thời, quản lý, giúp đỡ người vi phạm pháp luật. Phối hợp Đoàn thanh niên duy trì hoạt động Câu lạc bộ “Thanh niên tình nguyện thắp sáng niềm tin” và đẩy mạnh phong trào “Thanh niên tình nguyện” nhằm giúp đỡ thanh niên từng vi phạm pháp luật ổn định cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng.

 Để kịp thời vận động, cảm hóa, giáo dục đối tượng, Công an tỉnh đã tổ chức gặp gỡ, tư vấn, giáo dục pháp luật trực tiếp cho 2.354 lượt  đối tượng là người bị tạm giữ, tạm giam nhằm động viên, khích lệ tinh thần để các đối tượng này chấp hành nghiêm các quy định, nội quy nơi giam giữ, không để vi phạm; đồng thời tìm hiểu, chia sẽ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc giúp họ nhận thức rõ hành vi phạm tội của mình, ăn năn, hối cải, thành khẩn trong khai báo. Ngoài ra, còn tạo điều kiện thuận lợi để can phạm nhân tiếp cận với sách, báo, tờ rơi, đề cương tuyên truyền pháp luật, được trợ giúp pháp lý, cung cấp thông tin pháp luật về quyền và nghĩa vụ của bị can, bị cáo, người bị tạm giữ, tạm giam và các quy định về pháp luật hình sự....

Công an tỉnh đã mở các lớp giáo dục công dân, giáo dục pháp luật dành cho phạm nhân mới đến chấp hành án, phạm nhân đang chấp hành án và phạm nhân sắp chấp hành xong án phạt tù, lớp tư vấn giáo dục nghề cho các phạm nhân sắp chấp hành xong hình phạt, đảm bảo các điều kiện tái hòa nhập cộng đồng theo Nghị định số 49/2020/NĐ-CP của Chính phủ; tổ chức nói chuyện trực tiếp kết hợp với các buổi sinh hoạt, quán triệt chung; chiếu phim tuyên truyền, cung cấp thông tin, tài liệu pháp luật thông qua việc xây dựng thư viện, tủ sách pháp luật dành cho phạm nhân…. Đồng thời, lồng ghép trong chương trình học văn hóa, học nghề, hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể thao, sinh hoạt tổ, đội. Riêng các trường hợp phạm nhân sắp chấp hành xong hình phạt tù đều được giải thích, cung cấp, hướng dẫn các quy định về xóa án tích, cấp lại chứng minh nhân dân, đăng ký hộ khẩu, hỗ trợ học nghề, giải quyết việc làm, vay vốn.... Ngoài ra, đã phối hợp với các cơ quan, đoàn thể tổ chức các buổi giao lưu, nói chuyện với phạm nhân với chủ đề “sống có ích”, “thắp sáng ước mơ hoàn lương”. Kết hợp với Trung tâm xúc tiến việc làm tư vấn hướng nghiệp, tìm kiếm việc làm và dạy một số ngành nghề đơn giản cho phạm nhân đang chấp hành án tại Trại tạm giam, Nhà tạm giữ.

Công an tỉnh đã mở các lớp giáo dục công dân, giáo dục pháp luật dành cho phạm nhân mới đến chấp hành án, phạm nhân đang chấp hành án

Đối với nhóm đối tượng chấp hành án tại xã, phường, thị trấn, người đang áp dụng biện pháp tư pháp, biện pháp xử lý vi phạm hành chính, người mới ra tù tái hòa nhập cộng đồng, Công an tỉnh đã tăng cường công tác tuyên truyền, PBGDPL thông qua công tác kiểm danh, kiểm diện, nói chuyện chuyên đề, gặp gỡ, trao đổi cá biệt, sinh hoạt câu lạc bộ hoặc lồng ghép trong các cuộc sinh hoạt Nhân dân, các buổi phát động phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, qua loa phóng thanh, pano, áp phích, tờ rơi, qua các phương tiện thông tin đại chúng, loa phát thanh ..... Phối hợp hướng dẫn trợ giúp pháp lý cho 426 trường hợp. Thực hiện 28 đợt tuyên truyền về trợ giúp pháp lý tại các huyện, xã nghèo, thôn, buôn đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh nhằm giải đáp, tư vấn pháp luật cho cán bộ, Nhân dân và các đối tượng thuộc Đề án. Ngoài ra, đã hướng dẫn làm các thủ tục đăng ký hộ khẩu cho 18 người chấp hành xong án phạt tù, cấp chứng minh nhân dân cho 43 người và cấp phiếu lý lịch tư pháp cho 03 người đủ điều kiện và có yêu cầu.

Bên cạnh kết quả đạt được, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho các đối tượng thuộc Đề án còn một số tồn tại, hạn chế sau:

- Công tác PBGDPL cho các đối tượng của Đề án, nhất là nhóm đối tượng là người bị áp dụng các biện pháp tư pháp hoặc các biện pháp xử lý hành chính, người mới ra tù tái hòa nhập cộng đồng, thanh thiếu niên vi phạm pháp luật, lang thang cơ nhỡ chủ yếu thực hiện lồng ghép thông qua công tác PBGDPL nói chung, các cuộc phát động phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, mà chưa có hoạt động tuyên truyền mang tính chuyên biệt. Do đó, nội dung thông tin chưa được chuyển tải toàn diện, đầy đủ, chưa tác động sâu đến nhận thức của các nhóm đối tượng trên.

- Thời lượng dành cho công tác tuyên truyền, PBGDPL cho các đối tượng của Đề án còn hạn chế, số lượng tác phẩm báo chí đề cập đến chủ đề này chưa nhiều, chưa đi vào chiều sâu, việc tuyên truyền gương điển hình còn ít. Sự phối hợp giữa cơ quan báo chí, thông tin đại chúng với các cơ quan chức năng chưa đồng bộ, thường xuyên, liên tục nên hiệu quả tuyên truyền chưa cao.

- Việc phối hợp với các ban ngành, tổ chức, đoàn thể trong công tác tuyên truyền PBGDPL cho các đối tượng chấp hành án tại xã, phường, thị trấn, người mới ra tù tái hòa nhập cộng đồng, thanh thiếu niên hư hỏng, vi phạm pháp luật chưa được quan tâm đúng mức dẫn đến việc phối hợp thiếu chặt chẽ, không thường xuyên và hiệu quả không cao.

Để nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL cho các đối tượng thuộc Đề án, Công an tỉnh đề xuất một số giải pháp như sau:

- Tiếp tục thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ của Đề án đã đề ra. Trong đó, tập trung đổi mới, đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền PBGDPL cho các đối tượng của Đề án; nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền PBGDPL phù hợp với từng đối tượng và địa bàn; thí điểm áp dụng mô hình điểm về PBGDPL cho các nhóm đối tượng của Đề án.

- Cần tiến hành khảo sát, đánh giá, lựa chọn nội dung PBGDPL phù hợp với từng nhóm đối tượng, từng thời điểm, địa bàn, gắn với nhu cầu tìm hiểu pháp luật, quyền và nghĩa vụ thiết thực của đối tượng được phổ biến, tránh dàn trải, chung chung. Thực hiện PBGDPL bằng tiếng dân tộc thiểu số, tiếng nước ngoài phù hợp với đối tượng cần PBGDPL, đáp ứng yêu cầu PBGDPL hướng về cơ sở, lấy người dân làm trung tâm.

- Đẩy mạnh xây dựng và duy trì các chuyên mục PBGDPL cho các đối tượng của Đề án trên các phương tiện thông tin đại chúng, Cổng thông tin điện tử các sở, ngành, gắn với tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin đối với công tác PBGDPL.

- Kiện toàn đội ngũ báo cáo viên pháp luật và cán bộ làm công tác tuyên truyền PBGDPL gắn với công tác bồi dưỡng, đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ phục vụ hiệu quả việc thực hiện Đề án; đẩy mạnh việc kiểm tra, tự kiểm tra công tác tuyên truyền PBGDPL nhằm chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế và rút ra những kinh nghiệm trong công tác.

- Đảm bảo kinh phí, đầu tư có trọng điểm, tiết kiệm, hiệu quả trang thiết bị, cơ sở vật chất phục vụ thực hiện Đề án.

- Tổ chức tổng kết việc thực hiện Đề án, đánh giá kết quả đã đạt được, đồng thời rút ra được những hạn chế, khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện nhằm kịp thời đề ra giải pháp khắc phục./.