Thiết bị BTS giả lập là gì, hoạt động như thế nào?

Trạm BTS giả lập là một thiết bị giả mạo hoạt động như một trạm phát sóng di động (BTS) chính thống của các nhà mạng với mục đích thu thập thông tin, lừa đảo, tấn công các thiết bị đầu cuối, điện thoại di động trong phạm vi phủ sóng. Quy trình hoạt động của BTS giả, bao gồm: (1) Dựng trạm BTS giả, phát sóng ở tần số tương tự; (2) Thu thập thông tin thiết bị (IMEI) và thuê bao (IMSI) từ điện thoại trong phạm vi phủ sóng; (3) Gửi tín hiệu làm nhiễu mạng 3G/4G thậm chí là 5G từ các trạm BTS thật của các nhà mạng, để buộc các thiết bị đầu cuối/điện thoại di động chuyển sang kết nối 2G với BTS giả; (4) Khi điện thoại kết nối với mạng 2G của BTS giả; các đối tượng xấu tiến hành gửi tin nhắn quảng cáo, đường link, tin nhắn brandname với các mục đích thu thập thông tin, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản…(5) Tắt thiết bị BTS giả để xóa dấu vết. Có thể hiểu BTS là một trạm thu phát sóng di động được sử dụng trong hệ thống mạng viễn thông bởi các nhà cung cấp dịch vụ, các đối tượng thường sử dụng trạm BTS phát tán tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo, nhằm lừa người dùng truy cập vào những đường dẫn độc hại, thu thập thông tin người dùng, cài đặt phần mềm nguy hiểm...

Hình ảnh minh họa

Modem GSM là gì, hoạt động như thế nào?

Modem GSM là một thiết bị được sử dụng để kết nối một máy tính hoặc một thiết bị điện tử khác với mạng di động dựa trên công nghệ GSM (Global System for Mobile Communications). GSM là một chuẩn kỹ thuật được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu cho việc truyền thông di động; là thiết bị dùng để gửi tin nhắn hàng loạt đến khách hàng (tin nhắn đầu số) nhằm mục đích chăm sóc khách hàng và truyền gửi thông tin nhanh chóng. Lợi dụng đặc điểm này, các đối tượng đã sử dụng thiết bị Modem GSM bất hợp pháp để gửi tin nhắn với mục đích thu thập thông tin cá nhân, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Thời gian qua, tình trạng tội phạm sử dụng thiết bị BTS, thiết bị Modem GSM bất hợp pháp hoạt động với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi như: lắp đặt cố định trên nhà cao tầng hướng anten về phía khu vực đông dân cư; lắp đặt trên xe ô tô, xe máy, điều chỉnh linh hoạt mức công suất khác nhau trong phạm vi phát tán tin nhắn; sử dụng phần mềm điều khiển từ xa để kích hoạt thiết bị lúc bật/tắt) để phát tán tin nhắn đến các thuê bao di động nhằm mục đích lừa đảo, chiếm đoạt tài khoản ngân hàng, quảng cáo cá độ bóng đá, đánh cờ bạc qua mạng, môi giới mại dâm, đầu tư dự án ma, gian lận cước viễn thông... diễn biến rất phức tạp và gây nguy hại đến an ninh quốc gia (ANQG), ảnh hưởng đến trật tự, an toàn xã hội (TTATXH). Theo Thông báo của Bộ Công an tại các địa phương như Thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hưng Yên (cũ), Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ),…đã phát hiện và xử lý nhiều đối tượng sử dụng thiết bị BTS giả, Modem GSM để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Bước đầu cơ quan chức năng xác định, lợi dụng cơ chế bảo mật yếu của mạng 2G (GSM), cùng cơ chế hoạt động của các thiết bị đầu cuối hoặc ĐTDĐ luôn kết nối đến trạm có sóng mạnh nhất, các đối tượng đã sử dụng thiết bị trạm BTS giả với phần mềm điều khiển có thể phủ sóng trong khoảng 2km, làm nhiễu tín hiệu 3G, 4G xung quanh trạm BTS của các nhà mạng. Từ đó, chúng sử dụng sóng công suất lớn để phát tán tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo tới người dùng nhằm mục đích xấu. Khi điện thoại nằm trong phạm vi ảnh hưởng, người dùng có thể nhận được tin nhắn mạo danh, dẫn dắt họ truy cập vào những đường dẫn độc hại nhằm chiếm đoạt thông tin cá nhân hoặc lừa người dùng cài đặt phần mềm nguy hiểm. Thiết bị giả trạm BTS mà các đối tượng sử dụng là chủng loại mới, công nghệ cao, nhỏ gọn, dễ dàng lắp đặt trên xe ô tô, xe máy. Đồng thời, đối tượng cũng thiết lập trạm BTS ở chế độ bật, tắt ngắt quãng, thường xuyên di chuyển không có quy luật qua nhiều tuyến đường, nhằm tránh bị lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ.

Trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, trong năm 2024, đã phát hiện và xử phạt hành chính 01 trường hợp về ành vi sử dụng 786 sim điện thoại không chính chủ để tạo tài khoản Facebook để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản theo Điểm b. Khoản 2. Điều 33. Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 của Chính phủ quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử.

Một số hành vi vi phạm liên quan sử dụng thiết bị BTS, Modem GSM còn có thể bị phạt tù, như theo Điều 289 Bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017) quy định, tội “Xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông, hoặc phương tiện điện tử của người khác” có thể bị phạt đến 12 năm tù tùy theo tính chất, mức độ của hành vi vi phạm.

Trong thời gian tới, trước bối cảnh khoa học kỹ thuật và công nghệ ngày càng phát triển mạnh mẽ, các loại tội phạm sẽ tiếp tục sử dụng BTS giả, thiết bị Modem GSM bất hợp pháp để hoạt động vi phạm pháp luật làm ảnh hưởng đến TTATXH, cũng không loại trừ khả năng các thế lực thù địch, đối tượng phản động sẽ sử dụng các loại thiết bị này để thu tin tình báo, phát tán tin nhắn có nội dung tuyên truyền, bôi nhọ các đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước, xuyên tạc sai sự thật về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, kích động biểu tình, bạo loạn, gây rối an ninh, trật tự nhằm chống phá công cuộc xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc, xâm phạm đến ANQG Việt Nam.

Nhằm chủ động phòng ngừa, đấu tranh với hoạt động nói trên, khuyến cáo người dân tuyệt đối không mở các đường liên kết khi nhận được các tin nhắn lạ, không rõ nguồn gốc, không đăng nhập tài khoản cá nhân vào những địa chỉ này.

Người dân cần kiểm tra kỹ nội dung khi nhận được tin nhắn từ các cơ quan, tổ chức, đặc biệt là các tin nhắn gây chú ý (trúng thưởng, cảnh báo, khuyến mãi...); không click vào các đường dẫn có dấu hiệu đáng ngờ, kiểm tra kỹ tên miền trang web trước khi đăng nhập thông tin tài khoản; tuyệt đối không chia sẻ thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, mã OTP với bất kỳ ai.

Khi nhận được tin nhắn có dấu hiệu bất thường, người dân cần liên lạc ngay với đơn vị chủ quản của nhãn hàng hoặc thương hiệu để xác thực thông tin, lưu lại tất cả thông tin, lịch sử trò chuyện, các số điện thoại, tài khoản mạng xã hội liên quan, sao kê giao dịch ngân hàng và cung cấp cho cơ quan công an khi trình báo.

Người dùng nên cài đặt lại mật khẩu các tài khoản cá nhân trong trường hợp bị đánh cắp thông tin hoặc bị tấn công chiếm quyền điều khiển thiết bị điện tử, đồng thời thông tin cho bạn bè, người thân về hình thức lừa đảo mà mình đã hoặc đang gặp phải. Khi phát hiện nhận được tin nhắn rác, giả mạo trên thiết bị điện tử cá nhân của mình, người dân nhanh chóng thông báo cho cơ quan công an địa phương để kịp thời đấu tranh, ngăn chặn. Đồng thời, nếu phát hiện các trang thương mại điện tử có nội dung mua bán thiết bị BTS, Modem GSM bất hợp pháp, đề nghị người dân trình báo, cung cấp thông tin, phối hợp với lực lượng chức năng để đấu tranh, xử lý các đối tượng./.