Thực hiện chủ trương của Bộ Chính trị về chính quy hóa lực lượng Công an xã, đến nay Bộ Công an đã bố trí hơn 48.000 cán bộ Công an chính quy tại 10.569 xã trên toàn quốc. Lực lượng Công an xã chính quy đã đóng vai trò quan trọng trong bảo đảm an ninh, trật tự phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Quá trình hoạt động tại cơ sở, nhất là khi tiến hành công tác phòng, chống tội phạm đã phát sinh bất cập, điển hình là Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 chưa giao cho Công an xã thẩm quyền “kiểm tra, xác minh sơ bộ tố giác, tin báo về tội phạm”. Do địa bàn xã là nơi phát sinh phần lớn tội phạm, vi phạm pháp luật nên số lượng tố giác, tin báo về tội phạm được tiếp nhận nhiều, nếu không giao Công an xã thẩm quyền “kiểm tra, xác minh sơ bộ tố giác, tin báo tội phạm” mà chuyển ngay cho Cơ quan điều tra sẽ dẫn đến việc giải quyết tố giác, tin báo tội về tội phạm của các cơ quan có thẩm quyền gặp khó khăn, không kịp thời. Bên cạnh đó, khi xảy ra vụ việc thì Công an xã là lực lượng đầu tiên có mặt tại hiện trường nên việc ghi nhận, thu thập tài liệu, đồ vật có liên quan đến vụ việc ở giai đoạn tiếp nhận nguồn tin là rất quan trọng, có ý nghĩa đối với công tác điều tra sau này của các Cơ quan điều tra.

Để khắc phục hạn chế trên, nhằm nâng cao trách nhiệm của Công an xã, góp phần giảm tải cho Cơ quan điều tra Công an cấp huyện, ngày 12/11/2021, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 (có hiệu lực từ 01/12/2021). Đáng chú ý, tại Khoản 3 Điều 146 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 đã bổ sung cho Công an xã nhiệm vụ “tiến hành kiểm tra, xác minh sơ bộ tố giác, tin báo về tội phạm”. Việc tăng thẩm quyền cho Công an xã được kỳ vọng sẽ giảm tải khối lượng công việc rất lớn cho Cơ quan điều tra Công an cấp huyện trong tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, đồng thời nâng cao chức năng của lực lượng Công an xã trong việc tiếp nhận, xử lý tố giác, tin báo từ cơ sở, đảm bảo kiểm tra, xác minh kịp thời, không để tồn đọng, chậm trễ tiến độ xử lý.

Hội nghị trực tuyến tập huấn kiến thức về pháp luật, nghiệp vụ cho Công an cấp xã

Bên cạnh đó, để nâng cao hiệu quả hoạt động của lực lượng Công an cấp xã, trong tháng 11 và tháng 12, Bộ Công an đã tổ chức Hội nghị tập huấn trực tuyến quán triệt Luật Sửa đổi bổ sung một số điều Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, các văn bản hướng dẫn thi hành luật trong CAND và Hội nghị tập huấn kiến thức, pháp luật nghiệp vụ cho Công an cấp xã. Thông qua tập huấn, cán bộ, chiến sỹ được trang bị những kiến thức về pháp luật, nghiệp vụ và những kinh nghiệm liên quan công tác đảm bảo an ninh, trật tự tại cơ sở để áp dụng vào thực tiễn công tác, góp phần hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao./.