Trong những năm gần đây, thực trạng người chưa thành niên phạm tội, đặc biệt là những tội danh nghiêm trọng như giết người, đang trở thành vấn đề nóng bỏng của xã hội. Tình trạng này không chỉ để lại hậu quả đau lòng về con người mà còn đặt ra nhiều thách thức cho hệ thống pháp luật, giáo dục và gia đình trong việc bảo vệ, quản lý và định hướng trẻ em.

Theo số liệu thống kê, trong năm 2025, Trại tạm giam số 1, Công an tỉnh Đắk Lắk đã tạm giữ, tạm giam 25 trẻ vị thành niên trong đó có 23 trẻ vị thành viên phạm tội giết người, 05 trẻ vị thành niên phạm tội hiếp dâm và 02 trẻ vị thành niên phạm tội mua bán người. Đáng lo ngại, nhiều vụ giết người xuất phát từ những nguyên nhân đơn giản, bộc phát, nhưng để lại hậu quả nặng nề về pháp lý và đạo đức.

Trẻ vị thanh niên phạm tội giết người đang được cán bộ giáo dục

Vì sao trẻ chưa thành niên lại phạm tội đặc biệt nghiêm trọng?

Một số nguyên nhân cơ bản như: Sự khủng hoảng trong tâm lý, thiếu kiến thức pháp luật và kỹ năng sống. Tuổi vị thành niên (12 – 18 tuổi) là giai đoạn phát triển tâm sinh lý phức tạp, dễ mất kiểm soát cảm xúc, chịu ảnh hưởng mạnh từ môi trường xung quanh. Khi không được giáo dục và định hướng đúng, các em dễ giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực hoặc rơi vào trạng thái rối loạn hành vi. Giáo dục pháp luật chưa sâu sát; Không được dạy cách kiểm soát cơn giận, giải quyết mâu thuẫn, xử lý áp lực tâm lý. Ảnh hưởng tiêu cực từ mạng xã hội, trò chơi bạo lực, học theo hành vi giết chóc, trả thù như trong trò chơi. Gia đình buông lỏng quản lý, thiếu yêu thương. Áp lực tâm lý học đường, thi cử, thành tích đẩy trẻ vào trạng thái dồn nén cảm xúc, bùng phát hành vi lệch chuẩn.

* Để nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho người chưa vị thành niên Trạm tạm giam số 1, Công an tỉnh đề nghị:

Gia đình cần đóng vai trò trung tâm trong giáo dục đạo đức, kiểm soát cảm xúc, và theo sát tâm lý trẻ.

Trường học nên lồng ghép chương trình giáo dục pháp luật, tâm lý học đường và kỹ năng sống thực tiễn.

Cơ quan pháp luật và truyền thông cần đẩy mạnh tuyên truyền về hậu quả pháp lý khi trẻ em phạm tội.

Tăng cường hệ thống trợ giúp pháp lý trẻ em (Luật Trợ giúp pháp lý 2017) tại các địa phương, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa.

Kiểm soát nội dung mạng xã hội và game bạo lực, tạo sân chơi lành mạnh thay thế.

Trại tạm giam số 1 khuyến cáo việc trẻ vị thành niên phạm tội đặc biệt nghiêm trọng như giết người là hồi chuông cảnh tỉnh về khoảng trống trong giáo dục, giám sát và bảo vệ trẻ em. Bên cạnh việc xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm, xã hội cần đồng hành, giáo dục và mở ra cơ hội thứ hai để các em tái hòa nhập, sống đúng với lứa tuổi, tránh sa ngã vào con đường tội lỗi chỉ vì thiếu hiểu biết và định hướng.

Một hành vi sai lầm có thể hủy hoại cả cuộc đời. Hãy nói không với bạo lực, và nói có với giáo dục, pháp luật và nhân văn./.